Niedobór tiaminy nie pojawia się z dnia na dzień. Rozwija się stopniowo i często jest błędnie diagnozowany lub pomijany. Objawy takie jak uporczywe zmęczenie, zamglenie umysłu i wahania nastroju są powszechne, ale niespecyficzne. Sytuację pogarszają pewne codzienne nawyki:
- Alkohol: zmniejsza wchłanianie tiaminy o połowę.
- Gotowanie w wysokiej temperaturze: Rozkłada tiaminę, zwłaszcza w przypadku stosowania substancji alkalicznych, takich jak wodorowęglan sodu.
- Kofeina: Obecna w kawie i herbacie, działa jako środek moczopędny i zawiera związki zakłócające działanie tiaminy.
- Surowe owoce morza: Zawierają enzymy, które niszczą tiaminę w przewodzie pokarmowym.
- Konserwanty: Siarczyny, stosowane w przetworzonej żywności i winie, powodują rozkład tiaminy.
Leki zakłócające działanie tiaminy
Niektóre leki na receptę mogą zaburzać zdolność organizmu do wchłaniania i zatrzymywania witaminy B1.
- Leki zobojętniające kwas żołądkowy i inhibitory pompy protonowej: zmniejszają ilość kwasu żołądkowego niezbędną do wchłaniania składników odżywczych.
- Leki moczopędne: zwiększają utratę tiaminy podczas oddawania moczu.
- Metformina: powszechnie stosowany lek na cukrzycę, który z czasem może obniżyć poziom witaminy B1.
Leki te są ważne dla wielu pacjentów, ale ich wpływ na wchłanianie witamin jest skutkiem ubocznym, który należy rozpoznać i leczyć.
Jak zaangażowane są nerki
Nerki odgrywają kluczową rolę w utrzymaniu prawidłowego poziomu tiaminy. Wysokie ciśnienie krwi, często związane z dietą bogatą w sód i przetworzoną żywność, może uszkodzić nerki, przyspieszając utratę składników odżywczych. Problemy z nerkami we wczesnym stadium często pozostają niezauważone, przyczyniając się do niedoboru tiaminy.
Inne czynniki, takie jak narażenie na metale ciężkie, przewlekłe problemy jelitowe (np. zespół jelita drażliwego lub częsta biegunka), a nawet starzenie się (które powoduje zmniejszenie ilości kwasu żołądkowego), mogą upośledzać zdolność organizmu do wchłaniania lub efektywnego wykorzystywania tiaminy.
